Blog của nguyenanhtuan

Khoảng 10-15 năm lại đây Hà Nội có một hiện tượng đặc biệt là nở rộ các khu chung cư, nhà ở mang tên cơ quan công quyền, nào là Chung cư Thông tấn xã, Chung cư Viện Kiểm sát, Khu Nhà ở Tổng cục Cảnh sát…

Thường thì các cơ quan này lập tờ trình xin đất, lấy lý do là đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho cán bộ công nhân viên. Được chính quyền phê duyệt rồi thì cán bộ trong cơ quan sẽ góp tiền lại để trả tiền sử dụng đất cho nhà nước (tính giá nhà nước nên rất thấp) và chi phí xây dựng cho nhà thầu đối tác (cũng rất thấp).

Tuy vậy, câu hỏi ở đây là ai sẽ làm tất cả những việc này, và làm một cách hiệu quả? Chính quyền với bộ máy quan liêu nhiều tầng nấc liệu có thể? Hay các đoàn thể nhà nước như Mặt trận Tổ Quốc, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên…vốn đã xơ cứng vì bị hành chính hóa, chính trị hóa quá nặng nề?

Vậy là không còn nghi ngờ gì nữa về quốc tịch của 39 người xấu số bỏ mạng trong thùng xe container tới Anh.

Tất cả đều là người Việt, và đa số chỉ đang tuổi đôi mươi.

Thảm kịch này tô thêm một nét thật buồn trên bức tranh người Việt di cư vốn đã u ám lâu nay.

Lý do dòng người chọn lựa ra đi ngay cả khi biết là sẽ đối mặt với rủi ro hẳn rất đa dạng, từ nghèo đói, thất nghiệp, đến nhận thức hạn chế.

Hôm nay, hàng loạt báo lớn như VNExpress, Zing News, Vietnamnet, VTC, CafeF… đồng loạt giật tít xe máy điện VinFast ngoạn mục ‘chiếm sóng’ truyền hình Mỹ (CNN) và được CNN chọn làm biểu tượng mới của Hà Nội, dẫn một chương trình đang được phát sóng trên CNN có tên Iconic Hanoi trong đó có phần giới thiệu về VinFast. [1]

“Xe máy điện VinFast: biểu tượng mới của Hà Nội”, không biết nghe có gượng ép không, nhưng rõ ràng, với nhiều người, CNN là một hãng thông tấn lớn, lại là của Mỹ, nếu đã chọn VinFast làm biểu tượng cho Hà Nội thì hẳn cũng phải thế nào.

Theo dõi vụ 39 người chết trong thùng xe đông lạnh khi trên đường đến Anh khiến tôi băn khoăn không dứt về số phận những người đồng trang lứa sớm mang phận lưu vong. 

Tôi đã từng nhảy thùng xe tải cùng hàng chục người, Cambodia có, Việt có, đi đường rừng từ Cam vào Thái. Đoàn chúng tôi không ai biết ai đã lội bộ hàng giờ đồng hồ xuyên những cánh đồng mía bạt ngàn vùng biên, để rồi khi đến nơi tập kết thì cứ 10 người ép vào một xe 4 chỗ mà chạy tốc độ cao về Bangkok. 

Hai tháng trước, Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung cùng Thanh tra Chính phủ tổ chức họp báo vụ tranh chấp đất đai ở Đồng Tâm trong đó bác bỏ mọi kiến nghị của dân làng.

Không một người dân Đồng Tâm nào được mời tới buổi họp báo. Cụ Lê Đình Kình cùng một số luật sư sau đó đã lên tiếng phản bác, song không được báo chí trong nước đưa tin. 

Nay thì lại có tin là chính quyền đang chuẩn bị cho một cuộc cưỡng chế quy mô lớn mà hậu quả không ai có thể lường trước nổi. 

Dân làng Đồng Tâm vừa gọi điện cho biết đang có những dấu hiệu chính quyền sẽ tổ chức một cuộc cưỡng chế quy mô lớn, được chuẩn bị chu đáo hơn. 

Bà con cho biết tuy cho chút xôn xao nhưng cũng đã chuẩn bị cho tình huống xấu nhất, nhất định sẽ đoàn kết một lòng bảo vệ ruộng đất ông bà tiên tổ đã để lại cho làng. 

Mà kịch bản xấu nhất ở đây là gì? Là đụng độ, là đổ máu.

Nếu quả thật đang có một kế hoạch như vậy thì e rằng đây sẽ là một trong những quyết định sai lầm nhất của lãnh đạo Hà Nội.

Hôm nay báo Tuổi Trẻ cho hay Đà Nẵng quyết định bồi thường thiệt hại cho hai chủ đầu tư khu đô thị lấn sông Hàn (Olalani của SunGroup và Marina Complex của Quốc Cường Gia Lai) bằng cách hoán đổi đất, sau khi điều chỉnh quy hoạch hai khu đô thị theo hướng giảm mật độ xây dưng, tăng cây xanh công cộng. [1]

Rõ ràng chính quyền rất sốt sắng với lợi ích của nhà đầu tư. 

Sẽ không có gì đáng nói về sự sốt sắng này nếu như không có một sự việc tương tự, song lại liên quan tới lợi ích cộng đồng, trong đó chính quyền lại hành xử trái ngược.

Hơn một năm qua, tôi đã nhiều lần lên án Bộ Tài nguyên - Môi trường ngang nhiên bất chấp pháp luật, giấu diếm một có hệ thống các bản báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM).

Bằng cách này, Bộ TN-MT không chỉ vô hiệu hóa chức năng gác cửa của quy trình ĐTM hòng mở đường cho các dự án tàn hại môi trường được nhanh chóng triển khai, mà còn cản trở người dân, báo chí và các nhà khoa học thực hiện quyền giám sát đối với các dự án này.

Từ Formosa, Nhiệt điện Vĩnh Tân 1, Công viên Đại Dương đến nhiều dự án khác đều chung một kịch bản như vậy.

Mỗi bộ trưởng đều được giao nhiều nhiệm vụ, xong chức phận đầu tiên và căn bản nhất phải là tuân thủ và thực thi pháp luật trong lĩnh vực của mình. 

Là chức phận đầu tiên bởi lẽ tuân thủ pháp luật là đòi hỏi dành cho mọi chủ thể trong xã hội, bao gồm cả Bộ trưởng. Là chức phận căn bản bởi lẽ nếu luật pháp có sẵn mà không thi hành được thì làm sao có thể nói đến chuyện hiệu lực, hiệu quả, sáng tạo vốn là những yêu cầu cao hơn đối với một cơ quan hành pháp.