You are here

CỔ ĐÔNG KHÔNG GÓP VỐN CỦA FORMOSA

Từ khi Chính phủ công bố nguyên nhân cá chết đến nay, hầu như ngày nào tôi cũng dành thời gian nói chuyện với các nhà báo, nhà hoạt động môi trường Đài Loan để tìm hiểu suy nghĩ của các bạn ấy xung quanh sự việc này. 

Các bạn ấy đều không ngạc nhiên về cách thức Formosa và Chính phủ Việt Nam xử lý thảm họa:

Đóng tiền bồi thường để tiếp tục hoạt động tiếp.

Đơn giản, đây là cách thức Formosa đã từng áp dụng nhiều lần ở Đài Loan khi bị phát hiện gây ô nhiễm môi trường. 

Theo thống kê của các luật sư đang đại diện cho 74 gia đình ở Vân Lâm, Đài Loan khởi kiện Formosa thì trong 5 năm qua, đã có 645 vụ vi phạm pháp luật môi trường của Formosa được ghi nhận với tổng số tiền phạt khoảng 9.3 triệu USD. [1]

Số tiền này, theo các luật sư, ‘không là gì cả’ so với những lợi nhuận Formosa thu được từ việc vi phạm. 

Điều này hoàn toàn phù hợp với những gì mà Diana Wilson - nhà hoạt động môi trường nổi tiếng của Hoa Kỳ, người đã có gần 30 năm theo dấu Formosa khắp nơi trên thế giới để tranh đấu cho môi trường một cơ hội tồn tại trước Formosa - đã mô tả trong diễn văn trao giải Hành Tinh Đen 2009 cho tập đoàn này. [2]

Đó là, cách thức làm giàu của tập đoàn này từ khi mới thành lập khá đơn giản: Họ mua lại các nhà máy hóa chất trên bờ vực phá sản bởi không chịu nổi chi phí vận hành, rồi cắt giảm các chi phí xử lý chất thải và an toàn lao động. Nếu bị phát hiện thì nộp phạt để tiếp tục hoạt động. Nhờ vậy mà họ thu được lợi nhuận khổng lồ để tiếp tục đi mua các nhà máy sắp phá sản khác.

Trước một tập đoàn có bề dày tai tiếng lấy việc gây ô nhiễm môi trường để thu lợi làm thành chiến lược hoạt động, mọi lời hứa ‘khắc phục’ hoặc ‘cải thiện’ của họ không thể không nghi ngờ.

Không gây ô nhiễm biển, không cắt giảm các chi phí xử lý nước thải và chất thải rắn, Formosa có kiếm được lợi nhuận?

Người Đài đã có một kinh nghiệm đáng buồn, khi một số cư dân địa phương quanh nhà máy Formosa ở Vân Lâm chịu thiệt hại đã đồng ý nhận tiền bồi thường và di dời tới nơi ở mới cách xa nhà máy.

Họ để lại một thảm cảnh môi trường nơi họ rời đi, khiến những tiếng nói phản đối Formosa bỗng dưng trở nên yếu ớt.

Thế thì số tiền ấy, theo cách các nhà báo Đài Loan nói, khác gì đâu một khoản chia cổ tức của Formosa từ khoản lợi nhuận khổng lồ mà tập đoàn này kiếm được bằng việc gây ô nhiễm môi trường.

500 triệu USD mà Formosa vừa cam kết sẽ trả để tiếp tục được hoạt động cũng sẽ là khoản cổ tức chia cho Chính phủ Việt Nam - một cổ đông không góp vốn của họ.

[1]http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2015/08/15/2003625417
[2] Xem diễn văn của Diana Wilson trong lễ trao giải Hành Tinh Đen 2009 cho các tổ chức, cá nhân gây ô nhiễm môi trường nhất thế giới ở đây: https://www.youtube.com/watch?v=0xClwh5ZHe4