Vài dòng về dư luận quanh vụ Tịnh thất Bồng Lai

Hình: Tịnh thất Bồng Lai với tên hiện tại 'Thiền am bên bờ vũ trụ' (Nguồn: Internet)

Quan sát dư luận xung quanh vụ Tịnh thất Bồng Lai (TTBL), tôi thấy rằng lập trường bảo vệ TTBL của một bộ phận dư luận dựa trên một số cơ sở chính:

1. niềm tin và/hoặc nhận định rằng những người ở TTBL là những người tốt, có đạo đức
2. nhận định rằng ông Lê Tùng Vân có người cha đáng ngưỡng mộ
3. nhận định rằng những người ở TTBL là những người có tài năng
4. niềm tin và/hoặc nhận định rằng những người ở TTBL bị vu khống, đặt điều
5. nhận định rằng báo chí đang đưa tin sai lệch, thiên kiến về TTBL
6. nhận định rằng nếu TTBL có hành vi loạn luân thì cơ quan có thẩm quyền đã xử lý theo pháp luật rồi
7. nhận định rằng cơ quan điều tra nói riêng và các cơ quan có thẩm quyền nói chung có các vi phạm về tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án và các tin báo tố giác

Theo tôi, điểm 4 chủ yếu là hệ quả của các điểm 1, 2 và 3, và do vậy, là một thiên kiến nhận thức (có thể gọi đây là "hiệu ứng hào quang", là xu hướng đánh giá tốt về đối tượng trên phương diện X khi trước đó đã có ấn tượng tốt về đối tượng trên phương diện Y).

Về điểm 5, báo chí, mà ở đây là báo chí chính thống, ít nhiều có các thông tin sai lệch, có lẽ chủ yếu là do vô ý, cẩu thả hoặc hạn chế về trình độ, và các quan điểm tất yếu có thiên kiến, nhưng không đến nỗi võ đoán hay cực đoan.

Về điểm 6, nhận định trong điểm này là không thỏa đáng. Việc ông Lê Tùng Vân và có thể cả một số người khác chưa bị khởi tố, điều tra, xét xử về tội loạn luân có thể vì các lý do nào đó mà không nhất thiết vì họ không có hành vi loạn luân.

Riêng điểm 7, không phủ nhận rằng cơ quan điều tra nói riêng và các cơ quan có thẩm quyền nói chung có các vi phạm về tố tụng. Tuy nhiên, nếu đơn thuần khai thác điểm này để bảo vệ TTBL theo hướng không thừa nhận các kết quả thu được từ các hoạt động tố tụng, ví dụ kết quả giám định ADN, tôi e là không thuyết phục. Bởi yếu tố tố tụng rốt cuộc chỉ là một phần, và là phần hình thức, của vấn đề mà thôi. Người quan tâm tới bản chất của vấn đề sẽ thực sự muốn tìm hiểu xem có hay không các hành vi vi phạm pháp luật (ví dụ, có hay không các hành vi loạn luân, lừa đảo), mà để trả lời cho câu hỏi này, các cơ sở nêu trên là không đủ, nhất là khi được đặt trong mối tương quan với các cơ sở của bộ phận dư luận theo lập trường ngược lại sau đây:

1. tin tố giác từ Lê Thanh Minh Tùng, người tự xưng là sản phẩm loạn luân của ông Lê Tùng Vân và em gái ruột của ông, về các hành vi bất thường về pháp luật và đạo đức của ông này nói riêng và TTBL nói chung, theo đó, ông Lê Tùng Vân không những loạn luân với em gái mà cả với các con gái của mình; một số đứa trẻ tại TTBL không phải mồ côi, không nơi nương tựa mà có mẹ là các nữ đệ tử của ông Lê Tùng Vân).[1]
2. tin tố giác từ bà Lê Thị Tuyết, người từng làm việc tại Trại Dưỡng lão và Cô nhi Thánh Đức của ông Lê Tùng Vân, nói rằng ông Lê Tùng Vân đã có hành vi bạo hành một trẻ nam tên Hùng, hiếp dâm một trẻ nữ tên Nga, làm bé gái khờ khạo này mang thai (và về sau bỏ thai), vu khống một người đàn ông tên Bình về việc người này là cha của cái thai đó, và một số điều bất thường khác, trong đó có việc để con gái của bà Tuyết, vốn học giỏi và có nhiều bằng khen, vờ làm cô nhi để thu hút sự quan tâm của các tổ chức, cá nhân.[2]
3. tin tố giác từ hai người (một nam, một nữ; người nam có tên Lê Hồng Dũng) có chị ruột từng ở TTBL, nói rằng chị ruột của mình là vợ của ông Lê Tùng Vân, đã có con với ông này; khi một phụ nữ mang thai, người này sẽ được đưa đến một nơi khác cho đến khi sinh con, sau khi sinh sẽ được đưa trở lại TTBL; những đứa trẻ có cha mẹ ở đó không được nhận cha mẹ.[3]
4. thực tế rằng Trại Dưỡng lão và Cô nhi Thánh Đức của ông Lê Tùng Vân đã bị chấm dứt hoạt động vào 2007 do không tuân thủ quy định về tạm trú và đăng ký nhận con nuôi.[4]
5. xác minh của các cơ quan quản lý nhà nước cho thấy trên giấy tờ, các trẻ em có mẹ là người ở TTBL; và việc cơ quan điều tra tỉnh Long An gần đây khởi tố vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản đối với TTBL sau khi có kết quả giám định ADN của 27 người ở đây cho thấy khả năng mối quan hệ mẹ con này tồn tại không chỉ trên giấy tờ mà cả trên thực tế.
6. một phần của "kinh siêu phàm" của TTBL (mà Hoàn Nguyên trong phiên xét xử sơ thẩm vụ án theo Điều 331 Bộ luật Hình sự vào 7/2022 từng nói về như một tác phẩm với các "triết lý sâu sắc" và "sẽ đem về cho Việt Nam nhiều giải Nobel thế giới danh giá"[5]), với nội dung mô tả về tình yêu và nhục dục giữa một người thường nữ và một người tu nam.[6]
7. thực tế rằng đàn ông và phụ nữ ở TTBL sống chung trong một khuôn viên nhỏ, và trong số các tài liệu mà cơ quan điều tra thu giữ được tại TTBL có một cuốn sổ ghi chu kỳ kinh nguyệt của các phụ nữ ở đó.[7]

Rất khó để nói rằng các tin tố giác được nêu ở các điểm 1, 2, 3 bất lợi cho TTBL là bịa đặt, là dựng chuyện. Mà nếu đó là bịa đặt, là dựng chuyện, liệu có thể tìm thấy giải thích hợp lý nào cho điều này ngoài giải thích (không hợp lý cho lắm) rằng những người ở TTBL quá tài giỏi và bị ghen ghét hay không?

Cũng rất khó để nói rằng điểm 4 chỉ là tuyên truyền một chiều và điểm 5 là không đáng tin hay không đáng xem xét; và thật lạ lùng nếu nói rằng điểm 6 và điểm 7 đơn thuần là lựa chọn tư tưởng và lối sống, thay vì thấy rằng chúng củng cố cho khả năng rằng những người ở TTBL có hành vi loạn luân.

Và nếu ai đó hỏi rốt cuộc thì tôi muốn nói gì, thì tôi sẽ trả lời rằng lập trường bảo vệ TTBL nếu không yếu hơn, thì cũng không mạnh hơn lập trường ngược lại. Và nếu một trong các tiêu chí để xây dựng lập trường là sự thật hay điều tiệm cận với sự thật, hãy để ngỏ cho nhiều khả năng thay vì đóng khung trong một kết luận – như nhiều người bảo vệ TTBL một cách nhiệt thành mà tôi đã thấy.

Chú thích:

[1] Lê Thanh Minh Tùng nói về TTBL 
https://www.facebook.com/Lethanhminhtungbonglai/videos/3135329420037673/

[2] Bà Lê Thị Tuyết kể về Lê Tùng Vân và TTBL
https://www.youtube.com/watch?v=igpbydnRFiA
https://kenh14.vn/nhan-chung-song-dua-don-to-cao-ong-le-tung-van-hiep-da...

[3] Hai người có chị ruột từng ở TTBL nói về TTBL
https://www.youtube.com/watch?v=ZIZhuxaYBIE

[4] Đình chỉ một cơ sở "từ thiện" hoạt động trái pháp luật
https://thanhnien.vn/dinh-chi-mot-co-so-tu-thien-hoat-dong-trai-phap-lua...

[5] Hoàn Nguyên nói về 'kinh siêu phàm' trong phiên sơ thẩm
(xem từ 3:42 để biết phát biểu của Hoàn Nguyên về 'kinh' này)
https://www.facebook.com/100005846377368/videos/3326979504250812

[6] Nhà báo Bắc Bình nói về 'kinh siêu phàm' của TTBL 
(xem từ 13:35 để biết một số câu thơ trong 'kinh' này)
https://www.youtube.com/watch?v=ZFxaJTRVzhU

[7] Phát hiện sổ ghi chu kỳ kinh nguyệt của tất cả phụ nữ sống trong "Tịnh thất Bồng lai"
https://tintuconline.com.vn/xa-hoi/phat-hien-so-ghi-chu-ky-kinh-nguyet-c...