Khởi tố Đồng Tâm: Gia hạn hay đình chỉ vụ án?

Vậy là đã hơn 8 tháng kể từ ngày Công an Thành phố Hà Nội khởi tố vụ án ‘bắt giữ người trái phép’ và ‘hủy hoại tài sản’ diễn ra tại làng Đồng Tâm. 

Hàng chục giấy triệu tập đã được cơ quan điều tra gửi đến nhưng vẫn không có người dân nào đến làm việc theo yêu cầu. Cơ quan điều tra cũng đã phái cử cán bộ đến làng, nhưng hơn 6000 dân làng nơi đây vẫn trên dưới một lòng bất hợp tác. 

Cuộc điều tra đi vào ngõ cụt. 

Lãnh đạo đương nhiệm Hà Nội dường như chọn giải pháp ngó lơ vấn đề Đồng Tâm, hoặc là để tránh những rắc rối chính trị không cần thiết xảy đến với bản thân, hoặc là đã nhận ra lẽ phải không đứng về phía mình, hoặc cũng có thể là cả hai. 

Thái độ ấy dẫu chưa thỏa mãn được đòi hỏi của công chúng, song dù sao cũng tốt hơn các biện pháp bạo lực. 

Tuy nhiên, đứng về phía dân làng, nỗi lo vẫn còn đó. Vụ án mà Công an Thành phố Hà Nội khởi tố hơn 8 tháng trước vẫn treo lơ lửng trên đầu họ; nghĩa là về lý thuyết họ vẫn có thể bị bắt bất kỳ lúc nào vì quá trình điều tra vẫn đang diễn ra. 

Điều này vừa không hợp tình vì đã và đang khiến hàng ngàn người ôm nỗi lo bị bắt nhiều tháng liền, làm xáo trộn đời sống của cả một làng, mà còn không ổn về mặt pháp lý, vì theo Bộ Luật Tố tụng Hình sự 2015, thời hạn điều tra đối với các tội trên tối đa chỉ là 4 tháng. (Điều 172)

Hết thời hạn này cơ quan điều tra có thể đề nghị Viện kiểm sát gia hạn, hoặc cũng có thể thực hiện thủ tục kết thúc điều tra theo quy định với một trong hai lựa chọn (1) đề nghị truy tố hoặc (2) đình chỉ điều tra. (Điều 232)

Quan trọng là, trong tất cả trường hợp, thông tin cần được cung cấp cho các bên liên quan, trong trường hợp này là dân làng Đồng Tâm. 

Vậy mà đã hơn 8 tháng, ngoài việc gửi giấy triệu tập và trực tiếp về làng, cơ quan điều tra đã không cung cấp thông tin gì khác cho dân làng Đồng Tâm, vừa vi phạm quy định tố tụng điều tra vừa gây ra những băn khoăn không cần thiết đối với người dân. 

Trao đổi với những người có trách nhiệm ở Đồng Tâm, tất cả đều mong muốn mọi thứ được giải quyết dứt điểm, từ chuyện tranh chấp đất đai tới việc khởi tố vụ án. Giải quyết thế nào là lựa chọn của chính quyền, song dân làng cũng đã chuẩn bị phương án cho mọi kịch bản có thể xảy ra.